เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมา Meta เผยความสำเร็จในการนำปัญญาประดิษฐ์มาสร้างอัลกอริทึมบีบอัดไฟล์เสียงให้มีขนาดเล็กลงกว่าการใช้ MP3 ถึงสิบเท่า แต่ยังคงคุณภาพใกล้เคียงของเดิมเอาไว้ได้ โดยใช้ชื่อว่า EnCodec
ไฟล์ขนาดมาตรฐานที่ใช้เป็นตัวอย่างในการเทียบขนาดไฟล์คือ MP3 ที่บิทเรท 64kbps ซึ่งแม้จะเป็นไฟล์ขนาดที่เล็กที่สุดในการใช้ MP3 แต่ก็เป็นคุณภาพระดับต่ำสุดด้วย โดย EnCodec ทำไฟล์ขนาดเล็กลงกว่า MP3 บิทเรทนี้สิบเท่า แต่แทบไม่สูญเสียคุณภาพเลยแม้แต่น้อย ทำให้อนาคตของการทำวิดิโอคอลจะดีขึ้นกว่าเดิม แม้อินเตอร์เน็ทจะไม่สเถียรแต่ไฟล์ยังคงแจ่มชัด
Meta อธิบายว่ากระบวนการดังกล่าวแบ่งออกเป็นสามส่วนด้วยกันเพื่อให้ไฟล์มีขนาดเล็กลง โดยส่วนแรกตัว Encoder จะทำการไฟล์ดั้งเดิมให้เป็นเฟรมเรทแฝง จากนั้น Quantizer จะทำการบีบอัดไฟล์ให้ได้ขนาดที่กำหนดเอาไว้ แต่ยังเก็บรายละเอียดสำคัญที่จะต้องใช้ตอนถอดรหัสไฟล์กลับ และตัวถอดรหัส (decoder) ฝั่งผู้รับที่จะแปลงสัญญาณกลับมาเป็นไฟล์คุณภาพสูง ซึ่งตัวถอดรหัสไม่ได้ใช้พลังประมวลผลมากนัก แค่หน่วยประมวลผล Neural Network บน CPU คอร์เดียวก็เพียงพอแล้ว
การบีบอัดไฟล์แบบ Lossy (สูญเสียคุณภาพ) นั้นเกิดจากความพยายามที่จะถอดส่วนที่มนุษย์ไม่สามารถรับรู้ ได้ยินออกจากไฟล์ไป แต่เมื่อบิทเรทไฟล์ต่ำมากๆ ก็ยากที่จะคืนสภาพกลับให้ได้ดีเหมือนเดิม ทาง Meta จึงใช้ Discriminator ในการเทรนปัญญาประดิษฐ์เพื่อปรับปรุงคุณภาพการคืนไฟล์ที่บีบอัดกลับมาให้ได้คุณภาพสูง ตัว Discriminator กับอัลกอริทึมเข้ารหัสจึงกลายเป็นเกมส์แมวไล่จับหนู ขณะที่สูตรบีบอัดของปัญญาประดิษฐ์พยายามทำไฟล์ให้ออกมาเหมือนต้นฉบับที่สุด เพื่อหลอกให้ Discriminator เชื่อว่านี่เป็นไฟล์คุณภาพสูงจริงๆ ไม่ใช่ไฟล์ที่ผ่านการบีบอัดมา ตัว Discriminator ก็จะพยายามจับผิดให้ได้ว่าไฟล์ดังกล่าวถูกบีบอัดมาหรือไม่ จนกลายเป็นอัลกอริทึมในการบีบอัดไฟล์ที่ใกล้เคียงไฟล์ต้นฉบับที่สุด
การใช้ปัญญาประดิษฐ์บีบอัดไฟล์เสียงนั้นไม่ใช่เรื่องใหม่ครับ แต่ Meta อ้างว่าเป็น EnCodec เป็นครั้งแรกที่บีบอัดไฟล์คุณภาพได้ระดับ 48kHz (คุณภาพสูงกว่า CD ที่ 44.1 kHz เล็กน้อย) เป้าหมายหลักของ Meta ก็คือการนำไปใช้ในสถานการณ์ที่ต้องบีบอัดเสียงอย่างมาก เช่นการทำ Video Call ที่อินเตอร์เน็ทไม่ดี และแน่นอนว่าจะนำไปใช้งานใน metaverse ด้วย
ในอนาคตเราอาจจะได้เห็นไฟล์คุณภาพสูงนี้เป็นไฟล์เสียงต่างๆ ตั้งแต่ดนตรีไปจนถึงไฟล์อัดจากห้องประชุม แต่ตอนนี้ทาง Meta ระบุว่ายังอยู่ในขั้นตอนวิจัยพัฒนา และคงต้องใช้เวลาอีกสักพักกว่าจะไปอยู่บน Facebook ครับ
ที่มา – Ars Technica
